شرح خطبه ی شقشقیه نهج البلاغه توسط حجت الاسلام موسوی مطلق - بخش پنجم

بسم الله الرحمن الرحیم
 اَنَّ مَحَلِّی مِنْهَا مَحَلُّ الْقُطْبِ مِنَ الرَّحَی یَنْحَدِرُ عَنِّی ... 

امام امیرالمومنین سلام الله علیه در اینجا از تشبیه استفاده کرده است ، تشبیه زیبایی و رسائی کلام را افزایش می دهد و مخاطب را به حقیقت نزدیک می سازد، امام جایگاه خودش را به استوانه ی سنگ اسیا و خلافت را به سنگ اسیا تشبیه کرده است یعنی بدون استوانه گردش سنگ اسیا ممکن نیست.
قطب حقیقی در عالم یعنی خلافت الهی فلذا در بعضی زیارات هم خطاب به حجت دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف آمده است:
السَّلامُ عَلَيْكَ يا قُطْبَ الْعالَمِ
السَّلامُ عَلَيْكَ يا إِمامَ الْمَسيحِ
امام علیه السلام در جایی دیگر از نهج البلاغه خود را قطب رحی معرفی کرده است در خطبه ۱۱۹ می فرماید:
«قُطْبُ الرَّحَى تَدُورُ عَلَيَّ وَ أَنَا بِمَكَانِي فَإِذَا فَارَقْتُهُ اسْتَحَارَ مَدَارُهَا وَ اضْطَرَبَ ثُفالُها هَذَا لَعَمْرُ اللَّهِ الرَّأْيُ السُّوءُ»
«من قطب و ميخ آسيا هستم كه آسيا به اطراف من دور مى ‏زند (انتظام امور و آسايش مردم و آراستگى لشگر در كارزار بودن من در اينجا است) و من در جاى خود هستم، پس اگر جدا شوم مدار آسيا بهم خورده سنگ زيرين آن مضطرب گردد (اگر نباشم رشته امور گسيخته ميشود) »
امام با این تشبیه نگرش به خلافت را که سقیفه منحرف کرده بود اصلاح نمودند انان به لباس و امام به قطب معنا کردند.
ولایت اهل بیت چنانچه در تفسیر عیاشی ج ۱ حدیث ۹ امده است قطب قرآن و قطب همه ی کتب آسمانی هستند.
حضرت علامه حسن زاده آملی  در کتاب انسان کامل در نهج البلاغه می فرماید:
 و اين چنين انسان قطب زمان است ([ أن محلى منها محل القطب من الرحى])  لذا تعدد آن در زمان واحد صورت پذير نيست .
رَحَى بر قطب دور مى زند و بر آن استوار و بدان پايدار است , همچنين خلافت آلهيه قائم به انسان كامل است كه قطب عالم امكان است , و گرنه خلافت الهيه نيست .
تعدد در قطب راه ندارد
مقام قطب همان مرتبت امامت و مقام خلافت است كه نه تعدد در آن راه دارد و نه انقسام به ظاهر و باطن و نه شقوق اعلم و اعقل و غيرها.