تعبیر انسان کامل
انسان کامل یکی از اصول اصلی و مولفه‌های مبنایی عرفان اسلامی است لذا در آغاز بحث این نکته باید مورد توجه قرار گیرد که حقیقت و جایگاه انسان کامل، مسیر رسیدن به مقام انسان کامل، صفات انسان کامل و دیگر مباحث مربوط به انسان کامل، ریشه در معارف وحیانی، قرآنی و روایی دارد و کلمات انبیا، آیات قرآن و روایات ائمه معصومین علیهم‌السلام حقیقت این مدعا را بر همگان روشن می‌کند، گرچه این بحث نیازمند تحقیقی مستقل می‌باشد؛ فلذا عده‌ای از بزرگان نیز به این موضوع تحت عنوان انسان کامل در قرآن و یا انسان کامل درنهج البلاغه پرداخته‌اند.
مرحوم علامه شهید مطهری در خصوص تعبیر انسان کامل می‌نویسد: «تعبیر انسان کامل در ادبیات اسلامی تا قرن هفتم هجری وجود نداشته است، امروز در اروپا هم این تعبیر خیلی زیاد مطرح است ولی برای اولین بار در دنیای اسلام این تعبیر در مورد انسان به کار برده شده است و اولین کسی که در مورد انسان تعبیر انسان کامل را مطرح کرد عارف معروف محی‌الدین عربی اندلسی طایی است. محی‌الدین پدر عرفان اسلامی است.
گرچه شهید مطهری به این نکته اشاره فرموده‌اند، لکن بعضی هم معتقدند که قبل از محی‌الدین مفهوم انسان کامل را عارف نامی منصور حلّاج و پس از آن بایزید بسطامی به نحوی مطرح کرده‌اند و سپس محی‌الدین این معارف را تحت عنوان الانسان الکامل به کار برده است. پس از ابن عربی شارحان آثار وی از جمله صدرالدین قونوی و دیگران بدین امر اهتمام ورزیدند که معروف‌ترین آنها عزیزالدین نسفی است که کتاب وی با مقدمه هانری کربن چاپ شده است.
در عصر حاضر نیز عارف کامل حضرت امام خمینی قدس‌سره‌الشریف به نحو اکمل به بحث انسان کامل پرداخته‌اند؛ ایشان در موقعیت‌های مختلف بحث انسان کامل را در آثار بیانی و بنانی خود مطرح ساخته و در مواردی مصادیق انسان کامل را نیز برشمرده‌اند که ما در این جا به فراخور بحث، مصادیق انسان کامل را از مجموعه آثار حضرت امام خمینی(ره) مطرح می‌کنیم:
حقیقت محمدیه صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم
الاسم الاعظم بحسب الحقیقه العینیه فهو الانسان الکامل خلیفه الله فی العالمین و هو الحقیقه المحمدیه صلی‌الله علیه وآله وسلم.
وجود مقدس پیامبر اعظم و رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و سلم انسان کاملی است که در راس مخروط این عالم واقع است. ذات مقدس حق تعالی که غیب است و در عین حال ظاهر است و مستجمع همه کمال به طور غیر متناهی است، در رسول اکرم متجلی است به تمام اسماء و صفات.
وجود مبارک علوی علیه‌الصلوت‌والسلام
چون«با» ظهور توحید و نقطه تحت‌الباء سرّ آن است، تمام کتاب ظهوراً و سرّاً در آن «با» موجود است، و انسان کامل یعنی وجود مبارک علوی علیه‌الصلوه و السلام همان نقطه سرّ توحید است.
وجود نورانی ائمه معصومین علیهم‌الصلوات‌والسلام
«والعصر، ان الانسان لفی خسر»
«عصر» هم محتمل است که در این زمان حضرت مهدی سلام‌الله علیه باشد یا انسان کامل باشد که مصداق بزرگش رسول اکرم و ائمه هدی و در عصر ما حضرت مهدی سلام‌الله علیه است.
حضرت آدم علیه‌السلام
انسان کامل که آدم ابوالبشر یکی از مصادیق آن است، بزرگترین آیات و مظاهر اسما و صفات حق و مثل و آیت حق تعالی است
افزودن دیدگاه جدید