فرق عاصی با عاصی متمرد/دستورالعملی برای نفی خواطر
پای درس اخلاق حجت الاسلام موسوی مطلق؛
فرق عاصی با عاصی متمرد/دستورالعملی برای نفی خواطر
08 بهمن 1402
کد خبر 31915
موسوی مطلق گفت: عاصی متمرد کسی است که زیر همه چیز هم زده است! حالا اگر خدایی نکرده گناه کردید دیگر زیر همه چیز نزنید! تمرد یعنی پل‌های پشت سر را هم خراب کرده است.
زمان مطالعه: ۶ دقیقه
به گزارش خبرنگار عترتنا؛حجت‌الاسلام‌والمسلمین «سید عباس موسوی مطلق» استاد حوزه علمیه، شامگاه دوشنبه دوم بهمن‌ماه در جلسه هفتگی درس اخلاق خود که در دارالبکاء فاطمه‌الزهرا (س) تهران برگزار شد، در ابتدا با توصیه به اینکه برای فرج امام زمان (عج) زیاد دعا کنید به ماجرایی از مرحوم میرزا ابوالفضل قهوه‌چی از ارادتمندان امام زمان (عج) اشاره و گفت: میرزا ابوالفضل قهوه‌چی عاشق و دلداده امام زمان (عج) بود که سابق در بازار قم مغازه داشت و بسیار به حرم حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران و کوه خضر می‌رفت.
وی ادامه داد: از بعضی از اساتید مطلبی را درباره میرزا ابوالفضل شنیدم و از حاج آقا حمیدی هم که از شاگردان استادمان آیت‌الله شوشتری است نیز این مطلب را شنیدم که نقل کردند یک روز زمستانی میرزا ابوالفضل قهوه‌چی به کوه خضر می‌رفت، آن زمان هم مسیر سخت بود و همینطور که به سمت کوه خضر می‌رفت در مسیر با حضرت نجوا می‌کرد که یک‌دفعه دید کنار جاده گرگ‌ها حلقه زدند! از وی نقل است که می‌گوید: همان جا به خدا گفتم خدایا من را به سخن گرگ‌ها آگاه کن که یک‌دفعه پرده‌ها کنار رفت و شنیدم که گرگ‌ها می‌گویند: آیا وقت آن نرسیده که امام زمان (عج) را برسانی!
وی تأکید کرد: رفقا امام زمان (عج) به چه بیانی بفرمایند که مردم برای فرج من دعا کنید که ما از همه وجودمان خلع وجود حضرت را بفهمیم! فعلاً حضرت در پرده غیبت هستند؛ اما ما باید یک مقدار بیشتر برای فرج حضرت دعا کنیم.
سؤال از خدا یکی از روش‌های دعا
این استاد اخلاق در ادامه شرح مناجات تائبین با اشاره به شیوه سؤال‌کردن از خدا در دعا، گفت: در ادامه شرح مناجات تائبین به این فراز رسیدیم که امام سجاد (علیه السلام) می‌فرماید: «إِلٰهِی هَلْ یَرْجِعُ الْعَبْدُ الْآبِقُ إِلّا إِلیٰ مَوْلاهُ؟ أَمْ هَلْ یُجِیرُهُ مِنْ سَخَطِهِ أَحَدٌ سِواهُ؟ معبودم! آیا برده فراری جز به‌سوی مولایش باز می‌گردد؟ یا کسی به او از خشم مولایش، جز مولایش پناه می‌دهد؟» در این فراز حضرت اینگونه از خدا سؤال می‌کند و خود را عبد فراری می‌داند! حالا وقتی حضرت خود را اینگونه می‌داند من خود را چه بدانیم؟!
وی افزود: یکی از روش‌های دعا این است که از خود خدا سؤال کنید، ما غیر خدا کسی را نداریم از خدا سؤال کنید و بگویید؛ مثلاً خدایا خودت را جای ما بگذار حالا اگر ما رو ببخشی چه کسی می‌خواهد از تو بپرسد که چرا او را بخشیدی و اصلاً به چه کسی می‌خواهی جواب بدهی که مرا بخشیدی! اصلاً مرا هم ببخشی هیچ چیزی از خزانه‌ات کم نمی‌شود و بشهتت نیز وسیع است!
وی اظهار کرد: مرحوم میرزا اسماعیل دولابی می‌گفت چند حرف را آویزه گوش خود بکنید و آن را فراموش نکنید و آن اینکه به خدا بگویید ما مال بدی هستیم و مال بد بیخ ریش صاحبش است! حالا بگویید خدایا ما مال بد هستیم و صاحبمان هم تو هستی! تو این دنیا هیچی به هیچی بند نیست، پس به هیچی ننازید!
منظور از پناه آوردن به خدا
موسوی مطلق با بیان اینکه منظور از پناه بردن به خدا چگونه است، گفت: پناه آوردن به این معنا است که درنده‌ای شما را دنبال کرده و دنبال جایی هستید که از شر این درنده به آنجا پناه ببرید؛ الان شیطان درنده است و شما در حال فرار هستید و باید حالت فرار و پناه آوردن داشته باشید، مثل یک بچه که در بازاری شلوغ گم می‌شود و بعد از لحظاتی مادرش را می‌بیند و شتابان به سوی مادرش پناه می‌برد، ما نیز باید از شیطان و گناه اینگونه فراری باشیم و اینگونه به خدا پناه ببریم!
وی ادامه داد: برخی از صاحبدلان توبه را بازگشت بنده فراری می‌دانند و برخی دیگر توبه را بیرون آوردن لباس بی‌وفایی به تن کردن لباس وفا می‌دانند.
فرق بنده عاصی با بنده عاصی متمرد
این استاد اخلاق در بیان فرق بنده عاصی با بنده عاصی متمرد گفت: به طور کلی به بنده فراری و گناهکار، عاصی می‌گویند؛ ولی عاصی یک نوع عاصی خالی است؛ ولی یک نوع دیگر عاصی متمرد است! عاصی خالی که مشخص است کسی که گناه کرده است؛ اما عاصی متمرد کسی است که زیر همه چیز هم زده است! حالا اگر خدایی نکرده گناه کردید دیگر زیر همه چیز نزنید! تمرد یعنی پل‌های پشت سر را هم خراب کرده است؛ ولی خدا می‌گوید اگر صدبار هم توبه کردید باز دوباره برگردید و ناامید نشوید!
مردم را با خدا آشنا و آن‌ها را عاشق خدا کنید
این مؤلف حوزوی با بیان اینکه در بندگی خدا باید عاشق شوید، اظهار کرد: خدا به حضرت موسی (ع) گفت این بندگانم را عاشق من بکن! کاری کن که یک بنده‌ای مرا دوست داشته باشد و با من آشتی کند که این کار افضل از قیام لیل است! سعی کنید دیگران را با خدا آشنا و سپس عاشق خدا کنید که مهربان‌تر از خدا کسی نیست.
وی افزود: بعد از حضرت موسی (ع) حضرت عیسی (ع) آمد و به مردم گفت: علاوه بر اینکه گناه نکنید فکر گناه هم نکنید! بعد که پیامبر (ص) آمدند ایشان باید یک چیز جدیدتری می‌گفتند که فرمودند: گناه نکنید، فکر گناه هم نکنید و متخلق به اخللق الهی شوید.
پیشمانی از گناه
موسوی مطلق، پشیمانی از گناه را توبه دانست و بیان کرد: در فراز بعد این مناجات حضرت می‌فرماید: «إِنْ کانَ النَّدَمُ عَلَی الذَّنْبِ تَوْبَهً فَإِنِّی وَعِزَّتِکَ مِنَ النَّادِمِینَ؛ معبودم، اگر پشیمانی از گناه توبه است، پس به عزّتت سوگند که من از پشیمانانم»، حضرت در ادامه درباره پشیمانی از گناه فرمودند اگر پیشمانی از گناه، توبه است من به عزتت قسم می‌خورم که پشیمان هستم! همین پشیمانی و ندامت، توبه است.
چگونگی تبدیل گناه به حسنه
این استاد اخلاق در پایان با بیان اینکه با شیوه‌ای قرآنی می‌توان گناه را به حسنه تبدیل کرد، گفت: ما باید دائم از خدا عذرخواهی کنیم و از کردار و رفتارمان پشیمان باشیم. اصلاً کسی که از گناه قلبش لرزان شود خدا به احترام این ترس، گناه او را می‌بخشد و اینکه گناه کرده ولی بی‌شعور بازی نکرده گناهش را تبدیل به حسنه می‌کند.
وی ادامه داد: اصلاً این توصیه قرآنی است که با این روش سیئات را تبدیل به حسنات کنید، خداوند در آیه ۷۰ سوره فرقان می‌فرماید: «إِلَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُولَٰئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ؛ مگر کسانی که توبه کنند و ایمان آورند و عمل صالح انجام دهند که خداوند گناهان آنان را به حسنات مبدّل می‌کند.» طبق توصیه قرآن با این سه کار گناهان تبدیل به حسنات می‌شود!
وی افزود: در روایتی نبوی درباره دوستی اهل‌بیت (ع) آمده که هر کس امام جواد (علیه‌السلام) را دوست داشته باشد، سیئاتش تبدیل به حسنات می‌شود. محبت راه میان بر است که برخی از عرفاً از این راه میان بر استفاده کردند.
این استاد حوزوی در پایان تأکید کرد: اگر دستتان به بزرگی رسید و ایشان چیزی به شما گفت دلخور و ناراحت نشوید؛ از مرحوم علامه طهرانی نقل است که وقتی وی در محضر استادشان مرحوم سید هاشم حداد بودند، چشم و دهن ایشان همینطور باز بود و بهت‌زده به استادش نگاه می‌کرد که انگار می‌خواهد میوه‌ای از درخت بیفتد و او آن میوه را سریع بچیند.
دستورالعملی برای نفی خواطر
موسوی مطلق با بیان راهکاری برای نفی خواطر گفت: بعضی دنبال نفی خواطر هستند با انواع دستورالعمل‌ها سال‌ها زحمت کشیدند که غیر را حداقل در نماز بیرون کنند؛ اما اگر یک حادثه و اتفاقی بیفتد همه این زحماتشان از بین می‌رود! چون این دستورالعمل‌ها مقطعی است! اما فقط با عشق می‌توان نفی خواطر کرد، اگر شما عاشق شوید دنیا را هم آب ببرد نمی‌فهمید؛ چون دلتان جای دیگری است.
وی ادامه داد: عشق و محبت به خدا بهترین دستورالعمل نفی خواطر است. قوه خیال از الطاف خداست که به ما داده است و این قوه فقط با عشق تطهیر می‌شود و به پرواز در می‌آید.
وی با بیان اینکه شعر حال آدم را خوب می‌کند! اظهار کرد: قرآن نه شعر است نه نثر بلکه یک ادبیات جدا است؛ ولی زبور داود به شعر بود، هر وقت حالتان گرفته شد یک دعا یا زیارت‌نامه و پند حکیمانه در قالب شعر بخوانید. قرآن نه شعر است نه نثر بلکه یک ادبیات جداست اما زبور داود به شعر بود حالتان گرفته می‌شود یک دعا و زیارت‌نامه و پند حکیمانه و شعری بخوانید.
کنون که صاحب مژگان شوخ و چشم سیاهی
نگاه دار دلی را که برده‌ای به نگاهی
مقیم کوی تو تشویش صبح و شام ندارد
که در بهشت نه سالی معین است و نه ماهی
وی گفت: کربلا ظهور و بروز عشق بود و عشق هم مراتب دارد که اوج عشق کربلا و یاران امام حسین (علیه السلام) بودند. ببینید دلتان کجاست و عاشق چه کسی هستید؟ خودتان را فراموش کنید و برای ارباب گریه کنید، دنبال کاسبی هم نباشید؛ بلکه عاشقانه برای حضرت گریه کنید. بدانید اگر مشمول رحمت خدا نبودید در مجالس و محافل مذهبی نمی‌آمدید و اصلاً اشکی نداشتید؛ اما برخی درکی نسبت به این رحمت ندارند.
افزودن دیدگاه جدید