بخشی از مقالۀ استاد موسوی مطلق با عنوان ویژگیهای انسان کامل را از منظر حضرت امام خمینی بمناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی(ره)

بسیاری از بزرگان، صفات انسان کامل را در آیینه قرآن، نهج البلاغه، زیارات، ادعیه و روایات ائمه معصومین علیهمالسلام تبیین نمودهاند؛ البته این بحث مثل بسیاری از مباحث علمی دیگر مورد مناقشه علماء بوده است و بعضی از فقها ضمن غلو خواندن صفات انسان کامل، این بحث را انحرافی دانستهاند، درحالی که بسیاری از علمای دیگر همان ویژگیها و صفات انسان کامل را قبول کردهاند، منجمله از فقیه عارف مرحوم حضرت آیهالله بهجت(قدس سره الشریف) در این باره سوال شد و ایشان فرمودند: «از مسلمات و اصول صحیحه شیعه میباشد».

در این نوشتار برآنیم تا بعضی از صفات و ویژگیهای انسان کامل را از منظر حضرت امام خمینی(قدس سره الشریف) به نحو اختصار بیان کنیم:

انسان کامل مظهر اسم اعظم الله

«... به حکم القضاء السابق الالهی و العنایه الرحمانیه، وجود خلیفه جامعه لجمیع الصفات الربوبیه و حقائق الاسماء الالهیه واجب، لیکون مظهراً لاسم «الله» الاعظم.» «پس ضرورتاً به حکم قضای سابق الهی و عنایت رحمانی وجود خلیفهای که جامع جمیع صفات ربوبی و حقایق اسمای الهی باشد، واجب است تا این خلیفه مظهر اسم اعظم الله شود.»

انسان کامل، کامل‌ترین مظهر خداوند

«...و اکمل الاسماء هو الاسم الجامع لکلّ الکمالات و مظهره الانسان الکامل المستجمع لجمیع الصفات الاسماء الالهیه و المظهر لجمیع تجلیاته. ففی الاسماء الالهیه اسم الله اکمل و فی المظاهر الانسان الکامل اکمل.» «و کاملترین اسمها اسم جامع همه کمالات است و مظهر آن انسان کامل است که جامع همه صفات و اسماء الهی بوده و مظهر همه تجلیات آن اسم جامع میباشد. بنابراین، در میان اسماء الهی، اسم الله کاملترین آنهاست و در میان مظاهر انسان کامل، کاملترین مظهر است.»

مثل اعلای خداوند

«اعلم ان الانسان الکامل هو المثل الله الاعلی و آیته الکبری و کتابه المستبین و النباء العظیم و هو مخلوق علی صورته و منشاء بیدی قدرته و خلیفه الله علی خلیقته و مفتاح باب معرفته، من عرّفه فقد عرّف الله؛ و هو بکلّ صفتٍ من صفاته و تجلّ من تجلیاته، آیه من آیات الله، و من الامثال العلیا لمعرفه بارئه معرفه تامّه.» «بدان که انسان کامل است که مثال اعلای خدا و آیت کبرای او و کتاب مستبین حق و نباء عظیم بوده و بر صورت حق آفریده شده است و بر دو دست قدرت او وجود یافته و خلیفه خداوند بر مخلوقاتش و کلید باب معرفت حق میباشد، هر که او را بشناسد، خدا را شناخته است؛ او با هر صفتی از صفات و تجلی از تجلیاتش آیتی از آیات خداوند است و از زمره نمونههای بلند مرتبه و گرانقدر برای شناخت کامل خالقش میباشد.»