عالِمِ عامل، حضرت آیت‌الحق حاج شیخ اسدالله طیّاره

حجت الاسلام سیدعباس موسوی مطلق:

 زندگی‌نامه کوتاه

در هشتم تیر 1306 در «قُمشه[1]» در خانواده‌ای مذهبی متولّد شد. پدرش از بازاریان آن شهرستان و مادر گرامی‌اش از سادات مکّی بود. تحصیلات دوران ابتدایی و متوسّطه را در زادبومش سپری کرد و در 19 سالگی برای کسب علوم حوزوی و ادامه‌ی تحصیلاتش راهیِ اصفهان شد. در مدرسه‌ی «صدر» حجره‌ای کوچک گرفت و در کنار درس‌هایش[2]، برای اِمرار معاش، کار می‌کرد[3].

حاج شیخ، در دوران تجرّد، سه‌ماه به زیارت ائمّه‌ی عراق مُشَرَّف گردید و در همان ایّام از محضر استادانی مانندِ آقا سیّدمصطفی خمینی رحمت الله علیه در نجف بهره برد[4]. وی در 27 سالگی - با توسّل به حضرت زهرا سلام الله علیها - با علویّه‌ای از اصفهان ازدواج کرد و دو ماه بَعد، در سفری تبلیغی، معجزه‌آسا، رهسپار کربلا شد... .

حاج شیخ، پس از تبعید امام‌خمینی به عراق، به اصفهان بازگشت و از محضر مرحوم سیّدعبدالله فاطمی شیرازی بهره‌ها برد. سپس در سفری به عَتَباتِ عالیات، به محضر سیّدهاشم حدّاد رحمت الله علیه باریافت. پس از مراجعت نیز با آیت‌الله شهید دستغیب و آیت‌الله نجابتِ شیرازی، آشنا شد و سال‌ها در خدمت آنان بود.

وی به سال 1356 ساکن قم گردید و ضمن مأنوس بودن با آیت‌الله سیّد عبدالکریم کشمیری، از محضر آیت‌الله بهاءالدّینی نیز استفاده کرد[5].

حاج آقا طیّاره در تاریخ 1380/3/6 فرمود: «امروز شناسنامه‌ام را نگاه کردم، دیدم هرچه عمر می‌کُنم، اضافی است»! و... دوشنبه شب 1380/4/10 به لقاءالله پیوست.

سه‌شنبه 1380/4/11 ساعت 9 صبح، جسم مطهّرش را از مسجد امام حسن عسکری علیه السلام به طرف حرم حضرت معصومه سلام الله علیها تشییع کردند و در صحن مطهّر، آیت‌الله حاج شیخ یحیی انصاری شیرازی (دارابی) بر پیکرش نماز گزارد. آن‌گاه در آستانه‌ی امامزاده شاه احمد بن قاسم (قم) دفن گردید[6].

بر سنگ مزارش این چُنین حک شده است:

تربت شریف

زاهد عابد، فقیر الی الله، غنی عن النّاس، بی اعتنا به دنیا و متوجه به عالم معنا، مأنوس به مناجات با قاضی الحاجات، محب اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، شیخ السکوت حجت‌الاسلام حاج شیخ اسدالله طیّاری شهرضایی که در تاریخ 1380/4/11 مطابق با رحلت میزبان خود کریمه اهلبیت خطاب ارجعی را لبیک گفت و به دعوت حق در حرم امن و امان الهی آرمید.

بر سر تربت ما چون گذری همت خواه

که زیارتگه رنـدان جهـان خواهـد بود

مرحوم طیّاره از شاگردان حضرت آقای حدّاد، مرحوم آیات: میرزا علی آقا شیرازی، شهید دستغیب[7]، آیت‌الله نجابت شیرازی[8] و آیت‌الله بروجردی بود. به برکت وجود حضرت استاد شوشتری، بابِ مراوده با ایشان باز شد، و چون خصوصیّت بارزش احترام فوق‌العاده به سادات بود، خیلی زود با ایشان اُنس گرفتم. جناب حدّاد وقتی به ایران تشریف آورده بود، روزی برای دیدن ایشان به اصفهان رفت. مرحوم آیت‌الله طهرانی در این باره مرقوم داشته است:

و امّا [مرحوم حدّاد] یک روز را برای دیدار و بازدید یکی از طلّاب آشنا و سالک و مُحِب فرمود به حجره‌اش می‌رویم. ایشان عبارت بود از جناب حجّت‌الاسلام آقای شیخ اسدالله طیّاره، که در آن وقت در مدرسه‌ی صدر بازار اصفهان حجره داشت. آن روز هوا گرم بود و ایشان چند ساعت در مدرسه توقّف کرد و جناب محترم طیّاره با شربت خنکِ آماده، از حضرت آقا و جمیع همراهان پذیرایی کرد.[9]

 خون گریستن

می‌فرمود:

هر چه هست، در خانه‌ی امام حسین است. خدا می‌داند گریه بر امام حسین چه آثاری دارد. ما دوستانی در نجف داشتیم که به چشم خود دیدیم در این ساعات (عصر عاشورا) خون از چشمانشان بیرون می‌آمد.

 احترامِ همسر

می‌فرمود: احترام همسرانتان را داشته باشید، خصوصاً اگر سیّده هستند.

یا مَکُن با پیل‌بانانْ دوستی

یا بنا کُن خانه‌ای در حَقِّ پیل
 

می‌فرمود: الان بیش از سی سال است که ازدواج کرده‌ام؛ چون همسرم علویّه است، هنوز پایم را جلویش دراز نکرده‌ام مگر موقع استراحت یا بیماری. مقیّد باشید در مسافرت‌ها حتماً برای همسرتان هدیّه بیاورید، ولو مختصر و از مایحتاجِ زندگی باشد.

شرح عشق

یک روز در مسجد فاطمیّه[10]، خدمتشان رسیدم و عرض کردم: برای اِزدیاد مَحبّت حضرت ولیّ عصر - ارواحنا فداه - در دل چه باید کرد؟ فرمود: مداومت به زیارتِ آل یس، بعد از نماز صبح.

سفره‌داری

می‌فرمود:

«اثر و فضیلتی که در اِطعام دادن و سفره‌داری قرار دارد، در کم‌تر عملی دیده می‌شود.» در مسجدالنّبی شهرستان دورود شب‌های جمعه سفره‌ی اطعامی، سالیان برقرار است.

ایشان فرمود: اگر در طول این مدّت یک نفر گرسنه و فقیر این‌جا سیر شده باشد، بارِ همه‌ی کسانی که این‌جا زحمت می‌کِشَند بسته شده است.»

چشمه‌ی فیض

می‌فرمود:

در حرم حضرت معصومه÷ مکاشفه‌ای شد. دیدم ملائکه در حال آب‌پاشی رویِ زُوّار هستند.

و این را نشان دهنده‌ی فیض کریمه‌ی اهل بیت حضرت معصومه سلام الله علیها به زائرین می‌دانست.

وادیِ خاموشان

روزی در قبرستان شیخان، ایشان را زیارت کردم؛ کنارِ مزار مرحوم آیت‌الله آقای فکور یزدی نشسته بود و فرمود:

زیارت قبر علما و صالحین آثار عجیبی دارد؛ در انسان ایجاد نور می‌کند. این قبرستان هم که اِلی ماشاءالله نفوس مقدّسی در این‌جا دفن است.

و اشاره کرد به قبر مرحوم فکور، حاج میرزا جواد آقا، مرحوم میرزا علی آقا شیرازی، میرزای قمی و اصحاب امام معصوم، جناب زکریابن‌آدم[11] و دیگر بزرگان.

می‌فرمود: روایت داریم: یک ساعت نشستن نزدِ ولی‌ای از اولیای خدا اثرش برای نَفْسِ انسان از چهل بارانِ رحمت بیش‌تر است.

 عیارِ اخلاص مؤلفین...

باز می‌فرمود: بعد از قرآن چند کتاب دارای احترام و اهمّیّت ویژه هستند؛ علّتش این است که مؤلّفین آن‌ها و کسانی که جمع‌آوری کرده‌اند، عیارِ اخلاصشان از عیار بالایی برخوردار بوده است. لذّتِ گفته‌ها و نوشته‌ها و اشعارشان جاودان است و برای ارتباط با خدا گریزی نیست جز این‌که از این آثار باید استفاده کرد و آن‌ها عبارت‌اند از: نهج البلاغه، صحیفه‌ی سجّادیّه، مفاتیح و دیوان حافظ.

 دست خط یادگاری

به ایشان عرض کردم: به خطّ مبارک در دفتر یادداشتم مطلبی اساسی و کلیدی مرقوم بفرما. دفترچه را گرفت و در آن نوشت: مَنْ اَحَبَّ شَیْء اَحَبَّ آثارَهُ.[12]

تولّد دوباره

می‌فرمود:

مرحوم سیّدعبدالله فاطمی شیرازی، نَفَسِ قوی داشت.می‌توان گفت ایشان صاحب ولایت تکوینیّه به نحوِ اجمالی بود. شاهد بودم با تصرّفِ ایشان کسی که وفات کرده بود، برگشت.

برخی سفارش‌ها

1. بسیار به زیارت رجبیّه سفارش می‌کرد؛

2. گره‌گشایی از کارِ مردم؛

3. اِطعام دادن؛

4. عالِم و سادات را اِکرام نمودن؛

5. قرآن را با توجّه خواندن؛

6. و زیارت اهل قبور و آن‌جا به تفکّر پرداختن.

منبع: منبع: کتاب فیض حضور، تالیف حجت الاسلام سیدعباس موسوی مطلق، صفحه 17 الی 26

 
پی نوشت ها

[1] . شهرضای فعلی.

[2] . صرف و نحو، در محضر آقای «میرخلف»، احکام را، نزدِ حاج‌میرزا یحیی هدایت، و در همین ایّام با عارفِ دلسوخته، حاج میرزا علی‌آقا شیرازی آشنا گردید و از درس نهج‌البلاغه‌ی ایشان بهره بُرد. همچنین در منزل به ایشان خدمت می‌کرد.

[3] . در مغازه‌ای واقع در میدان نقش جهان اصفهان. حاج شیخ، از گرفتن شهریّه، صَرف‌نظر می‌کرد و می‌گفت: «این شهریّه به من که توانِ کارکردن دارم، تعلّق نمی‌گیرد».

[4] . در همان روزگار، با حضرت امام‌خمینی(ره) آشنا شد و در درس‌ها و سخنرانی‌های ایشان شرکت کرد و... اعلامیّه‌ها و نوارهای امام را از قم به اصفهان، شیراز و شهرهای دیگر می‌رساند.

[5] . جان شیفته / 32 - 34؛ از سخنان آقای عبدالعلی عرب.

[6] . همان / 112 - 113؛ با تلخیص و تصرّف.

[7] . آیت‌الله سیّد عبدالحسین دستغیب (1332 - 1402 ق)؛ مدفون در شیراز، حرم حضرت شاهچراغ علیه السلام .

[8] . آیت‌الله شیخ حسنعلی نجابت شیرازی (1336 - 1410 ق) مدفون در شیراز، حرم حضرت شاهچراغ×.

[9] . روح مجرّد، ص 300.

[10] . معروف به مسجد مرحوم آیت‌الله بهجت&، قم.

[11] . در این قبرستان، علاوه بر مرقد مبارک زکریابن آدم، مقبره‌ی زکریابن ادریس پسرعموی زکریا)، و آدم بن اسحاق بن آدم (برادرزاده‌ی زکریا) نیز قرار گرفته است. زکریا بن آدم، از اصحاب امام صادق، امام کاظم، امام رضا و امام جواد^ بود، که رحلتش در فاصله‌ی سال‌های 204 تا 220 ق، روی داد.

[12] . سعدی فرمود:

به جهانْ خُرَّم از آنم، که جهانْ خُرَّم از اوست

عاشقم بر همه عالَم، که همه عالَم از اوست