حجت‌الاسلام موسوی‌مطلق در گفت‌و‌گو با آنا
بزرگداشت ولادت امام حسن عسکری (ع) یادآوری فرهنگ انتظار است
یک کارشناس دینی گفت: شبکه وکالت امام عسکری (ع) مقدمه غیبت صغری و نیابت خاص شد. همچنین یاد ولادت ایشان یعنی یادآوری«فرهنگ انتظار» و تقویت امید به آینده‌ای عادلانه است.
کد خبر : ۱۰۰۱۳۲۷
حجت‌الاسلام سیدعباس موسوی مطلق استاد اخلاق و پژوهشگر دینی در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری آنا با اشاره به اینکه مهم‌ترین ویژگی امام حسن عسکری علیه‌السلام، عبودیت بود نه صرفاً عبادت، بیان داشت: «عبادت» یعنی انجام مناسک؛ شیطان هم سال‌ها اهل عبادت بود. اما عبودیت یعنی «تسلیم مطلق در برابر فرمان خدا». امام، چون اهل عبودیت بود، آنچه برای ایشان اهمیت داشت، انجام تکلیف الهی بود.
تکلیف الهی در دوران امامت: پاسداری از اصل اسلام و وحدت مسلمین
وی افزود: تکلیف الهی در آن روزگار، حفظ حجت آخرین، پاسداری از جان شیعیان و صیانت از وحدت مسلمانان بود؛ زیرا دستگاه عباسی ـ که تحت تأثیر جریان‌های یهودی عمل می‌کرد ـ در پی ریشه‌کن کردن اصل اسلام بود؛ و لازمه این رسالت بزرگ، صبر و سرنگهداری بود.
الگو‌های عملی امام (ع): ترویج دینداری اجتماعی و اخلاق در نقد
حجت‌الاسلام موسوی‌مطلق ابراز داشت: افزون بر این، امام عسکری علیه‌السلام خود نخستین عامل به همان توصیه‌هایی بود که به شیعیان می‌فرمود؛ از جمله آن سفارشات در منابعی مثل تحف‌العقول و سایر منابع روایی که از ایشان نقل شده است: تقوا، راستگویی، ادای امانت به دشمن، خوش‌رفتاری با همسایه، حضور در نماز جماعت، عیادت بیماران و شرکت در تشییع جنازه‌های حتی مخالفین بود. این آموزه‌ها برای جوان امروز یعنی دینداری اجتماعی، اخلاق در نقد، و پرهیز از سبک‌سری.
شبکه وکالت و ساماندهی ارتباطات در محدودیت شدید
وی با بیان اینکه امام عسکری (ع) در سامرا زیر نظر و در محدودیت شدید بودند، ادامه داد: امام با هوشمندی، شبکه‌ای از وکلا را سامان دادند؛ نمایندگانی مثل عثمان‌بن سعید یا ابراهیم‌بن عبده که وکیل حضرت و نماینده امام در نیشابور بود. آنها مسئول دریافت وجوهات و انتقال دستورات بودند.
نامه‌های راهگشا و تدارک برای دوران غیبت
این کارشناس مذهبی با تأکید بر اینکه بخشی از این ارتباط از طریق نامه‌ها بود، اظهار داشت: از جمله نامه‌ای که امام حسن عسکری (ع) به مردم قم و آوه نوشتند و نماینده‌ای رسمی معرفی کردند این سازوکار بعد‌ها الگوی «نیابت خاص» در دوره غیبت شد.
وی گفت: در واقع امام عسکری و پدر بزرگوارش سعی می‌کردند مردم را با غیبت آشنا کنند، بنابراین در مواردی از پشت پرده سخن می‌گفتند و یا از طریق نامه. البته ایشان با وجود محدودیت، از طریق نامه یا پیغام‌ها و همچنین تربیت شاگردان و اصحابی، چون محمدبن‌حسن صفار قمی صاحب کتاب بصائر الدرجات را تربیت کردند.
توصیه‌های اخلاقی به شیعیان و ثمره آن
حجت‌الاسلام موسوی‌مطلق تصریح کرد: از جمله نامه‌های مهم حضرت (ع) نامه‌ای بود که برای علی‌بن حسین‌بن بابویه (پدر شیخ صدوق) نوشتند که هم توصیه‌های اخلاقی داشت؛ مثل نماز شب، صبر، استقامت، صله رحم، بخشش دیگران، تعاون و همکاری و ارتباط با برادران دینی و رفع نیاز‌های آنان و پرهیز از جدال و هم برای فرزندان صالح دعا کردند (صدوق، کمال‌الدین).
وی افزود: شیخ صدوق، ثمره همین دعا و توصیه‌ها است. البته کتابی با عنوان «تفسیر امام حسن عسکری (علیه السلام)» هم به ایشان منسوب است که در انتسابش میان پژوهشگران اختلاف وجود دارد و نیازمند بررسی محققانه است. ولکن معارف نابی که همخوانی با سایر روایات معتبره دارد در این اثر دیده می‌شود.
بهترین جشن میلاد: عمل به سیره امام (ع) در امانت‌داری و نیکوکاری
این استاد اخلاق خاطرنشان کرد: به نظرم بهترین جشن، علاوه بر شلوغ کردن به جهت جلب توجه مردم برای این روز شریف که متأسفانه بسیاری از هیئت‌ها که برای امامزادگان هم مراسم می‌گیرند برای امام حسن عسکری (ع) مراسمی برقرار نمی‌کنند.
وی با بیان اینکه بهترین کار در روز ولادت امام حسن عسکری (ع) عمل به سیره ایشان است، ادامه داد: در این روز، خانواده می‌تواند یک امانت را بازگرداند یا بدهی را صاف کند؛ چون امام بر امانت‌داری حتی نسبت به مخالف تأکید داشتند. می‌توانند یک کار خیر جمعی انجام دهند؛ مثلاً صدقه یا کمک به همسایه.
حجت‌الاسلام موسوی‌مطلق بیان داشت: یا در خانه، زمانی برای نماز یا ذکر دسته‌جمعی بگذارند یا ترویج و‌ترغیب به نماز شب داشته باشند. در روابط، نقد‌ها را محترمانه و خصوصی بگویند، نه در جمع؛ نصیحت در خلوت مورد سفارش حضرت (ع) است. تلاوت و انس بیشتر با قرآن، اینها نمونه‌هایی است که هم فضای جشن را معنوی می‌کند و هم سبک زندگی ما را به سیره اهل‌بیت نزدیک‌تر می‌کند.
چالش‌های دوران امامت: مقابله با غالیان و شبهات علمی
وی با اشاره با بحران‌های زمان امامت امام حسن عسکری (ع) گفت: در آن زمان دو چالش اصلی بود:
غالیان که با غلوّ چهره دین را خراب می‌کردند، و منحرفانی که شبهه‌های قرآنی مطرح می‌کردند. امام (ع) هم با افراط‌گرایی مرزبندی داشتند و هم با استدلال علمی پاسخ می‌دادند. امروز هم ما با افراطی‌گری مذهبی و هم با شبهات علمی و رسانه‌ای روبه‌رو هستیم.
الگوی امام عسکری (ع) برای امروز: مرزبندی روشن و گفت‌وگوی علمی
این کارشناس دینی ابراز داشت: الگوی امام حسن عسکری (ع) این است که باید هم مرز‌ها را روشن کرد و هم گفت‌وگوی علمی و آرام داشت. معیار در این امور هم قرآن است و سیره معتبر رسول خدا و اهل بیت علیهم السلام و عقل سلیم است.
آغاز فرهنگ انتظار: یادآوری بشارت ظهور و نقش شبکه وکالت
وی افزود: امام عسکری (ع) آخرین امام حاضر بودند و در نامه‌ای و جلسات خصوصی با نزدیکان به ظهور فرزندشان که زمین را پر از عدل می‌کند بشارت دادند. از سوی دیگر، شبکه وکالت ایشان مقدمه غیبت صغری و نیابت خاص شد؛ بنابراین یاد ولادت ایشان یعنی یادآوری آغاز «فرهنگ انتظار» و تقویت امید به آینده‌ای عادلانه.
انتهای پیام/